–कृष्णशरण चखुं
न्वकू, वर्ल्ड नेवाः अर्गनाइजेसन
(कृष्णशरण चखुं, छम्ह इन्जिनियर खः । वय्कः यलया इलाछेँ, लुँहिति नुगलय् जन्म जुयादीगु खःसा थौंकन्हय् वय्कः लण्डनय् च्वनादी । मचांनिसें नेपालभाषाया विद्यार्थी जुयाः साहित्य च्वज्याय् ल्हाः न्ह्याकादीम्ह कृष्णशरण चखुं बेलायतया पासा पुचः गुथि यूकेया पुलांम्ह नायः खःसा उगु गुथिया बोर्ड अफ ट्रस्टीजया पुलांम्ह नायः खः । अथेहे, थौंकन्हय् वर्ल्ड नेवाः अर्गनाइजेसनया न्वकू खः । आः याकनं हे अमेरिकाय् अर्गनाइजेसनया अधिवेशन जुइत्यंगु दु । थुगु हे विषय व थीथी विषययात कयाः वय्कः भाजु चखुंलिसें गंगाबहादुर नेम्कुलं यानादीगु बःचाधंगु खँल्हाबल्हा थन न्ह्यब्वयाच्वना । –संं)
लण्डनय् जूगु वर्ल्ड नेवाः अर्गनाइजेसनया न्हापागु अधिवेशनबारे छुं कनाः दीलाथें ?
वर्ल्ड नेवाः अर्गनाइजेसनया बिषयस खँ ल्हायेबलय् थुगु संस्था पलिस्था जूगु झिदँ पुलेधुंकल । झिदँ दूगु जूसां गतिलाक नीस्वने मफयाच्वंगु इलय् लण्डनया पासा पुचः गुथि यूकेया ग्वसालय् ने.सं. ११३१ फुनाः ११३२ क्यंगु इलय् (सन २०११, अक्टोबर) म्हपुजाया ज्याझ्वःनापं स्वाकाः स्वन्हु स्वन्हुयंकं ज्याझ्वः यानाः वर्ल्ड नेवाः अर्गनाइजेसन नीस्वनेगु ज्या पूवन । थ्व ज्याझ्वःया नितिं थीथी देसय् च्वंपिं पासापिं मुनाः दयारत्न शाक्यया संयोजकत्वय् छगू संयोजक समिति दयेकाः न्ह्यज्याकेगु ज्या जुल । उगु ज्याझ्वलय् मूपाहाँ झी हनेबहःम्ह डा. सत्यमोहन जोशिनापं हनेबहःपिं प्रो.माणिकलाल श्रेष्ठ, पद्मरत्न तुलाधर, प्रो. प्रेमशान्ती तुलाधर, अथेहे डा. महेशमान श्रेष्ठ, भिक्षु आनन्द पथ, अनाररत्न बज्राचार्य, डा. बिजय सैंजु, गंगाराम लाछिनापं मेपिं हनेबहःपिं नेपालंनिसें झायाः ब्वति कया ज्याझ्वः ताःलाकादिल । अथेहे अमेरिकां वर्ल्ड नेवाः अर्गनाइजेसनया मू संयोजक दयारत्न शाक्य, सिजन श्रेष्ठ, सुवास प्रजापतिनापं मेपिं हनेबहःपिं झायाः ज्याझ्वः ताःलाकेत ग्वाहालि यासें सफल यानादिल । अथेहे नेदरलाय्न्डं वर्ल्ड नेवाः अर्गनाइजेसनया वर्तमान नायः डा. बालगोपाल श्रेष्ठ, मयजु श्रीलक्ष्मी श्रेष्ठ, बेल्जियमपाखें रविन्द्र श्रेष्ठ, रजी प्रधान, सुरेन्द्रमान अमात्यनापं मेपिं हनेबहःपिंस, जर्मनीपाखेँ मय्जु रहेना वेष्टर श्रेष्ठनापंं मेपिं हनेबहःपिं लण्डन थ्यंक झायाः ब्वति कया ज्याझ्वः सफल याना दिल । अथेहे बेलायतया थीथी थासंं पासा पुचः गुथि यूकेया दुजःपिं, गुथिया कचा नायः न्वकूपिं, अथेहे बेलायतय् च्वंंपिंं भाषा विद्वाननिसें सर्वसाधारण थ्यंकं उलिहे उत्साहपूर्वक ब्वति कया ज्याझ्वः सफल याना दिल । उकिसनं मुख्ययाना पासापुचः गुथि यूकेया Founder अर्जुन प्रधान, पासापुचः गुथि यूके लण्डनया नायः डा. सचेतनमान तुलाधर, मतिना पौया मूकजि शशि महाजुपिं नापं मेपिं नेवाःमिपिनिगु अथक कुतलं थ्व ऐतिहासिक ज्याझ्वः पूवंकेफत । ज्याझ्वलय् WNO नीस्वनेगु ज्यानापं थीथी कार्यपत्रत, साँस्कृतिक ज्याझ्वः जुल धासा पिनें झाया द्यूपिं पाहाँपिन्त लण्डन नापनापं अक्सफोर्ड बिश्वबिद्यालयया प्रोफेसर व नेवाः विशेषज्ञ, पासापुचःया सल्लाहकार भाजु डा. डेभिड गेल्नरजुया आयोजनाय् अक्सफोर्डया नं बिशेष भ्रमणया ज्या जुल । न्हापांगु कुतः जूगुलिं यक्व तःधंक यायेगु इच्छा दया नं उलि मजुलथें ताःसां सकसिन ज्याझ्वः सफल जूगु तायेकाद्यूगु तसकं लसताया खँ जुल । बेलायतया पासापिनि आः हानं मेगु अधिवेशन यायेगु मती तैच्वना द्यूगु दु । आशा दु हाकनं उज्वःगु मौका वइतिनि ।
अमेरिकाय् जुइत्यंगु अधिवेशनय् छिगु भूमिका छु जुइ ?
थ्व अधिवेशनया ज्या छन्हुयागु जक मखु निदँ न्ह्यःनिसेँ थुकिया खँ व तयारी ज्या जुयाच्वंगु खः । उकिं थ्व ज्याय् नायः डा. बालगोपालया ल्यूल्यू फुक्क दुजःपिनिगु उतिकं ल्हाः दु । तर बिशेषयानाः WNO या अमेरिका कचाया ग्वसालय् जुइत्यंगु जुयाः वय्कःपिं विशेषयानाः दयारत्न शाक्य, सिजन श्रेष्ठ, डा. नारायण राजभण्डारी व अथेहे मेपिं हनेबहःपिन्सं तःधंगु योगदान यानाच्वानादीगु दु । अमेरिकां पिने च्वंपिनिगु ज्या मध्यय् मू ज्या धैगु हे थीथी देसं ब्वति कायकेत इनाप यानाः ज्याझ्वः फक्व झःझः धायेकेगु कुतः यायेगु खः । व बाहेक लण्डनय् पिदंगु विधानया संशोधन, ज्याझ्वः नापं WNO या नितिं आर्थिक संकलन यानाः WNO यात धिसिलाःगु संस्था दयेकाः हलिमय् न्यंकन विशेषयानाः नेपालय् नेवाःतयगु स्थिति व सभ्यता बल्लाकेगुलि तिबः बीगु ज्या हे मुख्य खः । ऊकिया नितिं अधिवेशन नापं फक्व सामाजिक व सञ्चार सञ्जालयात छ्यलाः नेवाःमिपिनिगु सः थ्वयेके माःगु दु । थ्व झ्वलय् छिकपिन्सं यानाच्वना द्यूगु पत्रकारिताया ज्या तसकं च्वछायेबहःजू । उकिया नितिं छिकपिन्त सुभाय् मब्यूसें च्वने फइमखु ।
अमेरिकाय् जुइत्यंगु अधिवेशन गथे जुइमाःथे च्वं ?
अधिवेशनयागु मुख्य आधार हे ब्वति काइपिं खः, उकिं गुलि फत उलि थीथी थासं, देसं ब्वति कायेफइगु अवस्था दयेमाः । गुकिं यानाः हलिंन्यंकं WNO यात बांलाक म्हसीका बीफइ व सकल नेवाःमिपिन्त छधी छप्पं यायेगु पूण्यया ज्याय् तःधंगु योगदान बिइ फयेमाः । थ्व अधिवेशनं थीथी नेवाःतय् दथुइ दयाच्वंगु मतभेदयात फक्व म्हो यानाः नेवाःतय्गु मू समस्यायात म्हसीका उकिया समाधान यायेत फुक्क नेवाःमिपिनिगु सः छगू हे जुइकेगु कुतः यायेफयेमाः धैगु मनं तुनाच्वना । जितः विश्वास दु थ्व अधिवेशन धुंकाः लिपालिपायागु अधिवेशन यायेगु इच्छा व्यक्त याइपिं थीथी देय्या दुजःपिं न्ह्यने झाया दी । अलय थीथी देसय WNO कचा नीस्वनेगु ज्या सुथांलाक न्ह्यज्याइ । नेपालं पिने नेवाःमि यक्व दुगु देय् अमेरिका हे खः, उकिं अन दुपिं नेवाःमिपिं सकसित ब्वति कायेत इनाप यासें WNO यात न्ह्यःने यंका नेवाःमिपिनिगु सः थ्वयकेत तिबः बियादी धैगु मनं तुना ।
हलिंया सकल नेवाःमिपिन्त छिगु इनाप छु दु ?
झी नेवाःत न्ह्यागु हे देसय् जूसां नेवाः हे जुइ, थ्व सत्य खः । नागरिकता हिलेफु तर झीगु जाति हिलीमखु । अले फुक्क नेवाःमिपिनिगु मू थाय् नेपाः हे जुयाच्वनी । उकिं नेपालय् जुयाच्वंगु, जुइगु हरेक खँ, घटना, दुर्घटना, अझ विशेषयाना नेवाःतय्गु सभ्यता, भाय्, संस्कृति, इतिहासया बिषययात कयाः जुइगु छुं नं ज्याखँय् झी सकसित उलिहे च्यूताः दयाच्वनी । अझ देसं पिने च्वनेबलय् देय्या च्यूताः झन अप्वैगु खँ सकसिन चाःगु हे खः । ऊकिं च्यूताः कयाथें आः दयाच्वंगु, लिपा वैगु नेवाःमिपिनिगु मंकाः समस्यायात हल यायेत सकसित छपलाः न्ह्यःने झायेत इनाप याना । WNO झी सकसिगु संस्था खः, उकियात ब्वलंका दिसँ, ब्वलंका बिज्याहुँ । हलिंन्यंकया नेवाःमिपि छधी छप्पं जुयाः नेवाः सभ्यतायात संरक्षण जक मखु अझ विकाश यानाः च्वन्ह्याकाः नेवाःमिपिनिगु मंकाः समस्या हल यायेत सःतयेनु । सुभाय् !